Czytanie to jedna z najbardziej podstawowych umiejętności, które są niezbędne każdemu człowiekowi. I choć dla nas zdolność odczytywania tekstów jest oczywista i wręcz naturalna, dzieci muszą włożyć w nią niemały wysiłek. Sprawdź, jak ułatwić dziecku naukę czytania i sprawić, by była dobrą zabawą, a nie przykrym obowiązkiem.

Rodzice zwykle chcieliby ułatwić dzieciom start w przyszłość — zadbać o dobre podstawy wiedzy, by nauka w szkole przychodziła maluchom z łatwością, wyposażyć dzieci w niezbędne umiejętności. Jedną z nich jest oczywiście nauka czytania. Warto wiedzieć, że można nauczyć dziecko czytania przez zabawę, a cały proces wcale nie musi oznaczać nudnego siedzenia nad książkami czy podręcznikami. Choć te oczywiście będą przydatne — i niektórzy rodzice być może z sentymentem sięgną po takie pomocne tytuły wydawnictwa WSiP (bogata oferta tego wydawnictwa w księgarni taniaksiazka.pl), jak Litery. Nauka czytania lub Elementarz Falskiego. Nauka czytania może mieć wiele twarzy — oto kilka inspiracji do kształcenia tej ważnej umiejętności.

W jakim wieku dziecko powinno czytać?

Dziecko powinno nauczyć się czytać do ok. 7-8 roku życia. Oczywiście, jeśli maluch przejawia chęci, warto rozpocząć naukę wcześniej, warto jednak pamiętać o kilku rzeczach.

Presja jak najszybszej nauki czytania nie ma sensu i nie jest potrzebna. Cztero- czy pięciolatki powinny rozwijać się w innych obszarach (choćby społecznie, emocjonalnie i motorycznie). Wcześniejsza nauka czytania nie oznacza również, że nasze dziecko będzie zdolniejsze od swoich rówieśników — umiejętności na pewnym etapie zrównują się, dlatego rodzice nie muszą za wszelką cenę dążyć do tego, by ich dzieci jak najszybciej nauczyły się czytać. Próby zbyt szybkiej nauki i wywieranie presji na dziecku mogą zniechęcić malucha do podejmowania prób i skutecznie tłumią jego naturalną chęć nauki i poznawania świata. 

Zamiast tego warto wykorzystać wrodzoną ciekawość dzieci i uczyć je czytać stopniowo, małymi krokami i w formie zabawy. Nie jest konieczne, by dziecko umiało czytać przed pójściem do szkoły, jednak na pewno ta umiejętność ułatwi mu start w szkolnej ławce.

Jak uczyć dziecko czytania?

Dzieci często same przejawiają zainteresowanie różnymi tekstami i napisami. „A co tu jest napisane?” — pytają, gdy mijają billboard lub widzą karteczkę zawieszoną na lodówce. Warto wówczas odpowiedzieć i kontynuować rozmowę, np. pokazując, jak wygląda wybrana literka lub sylaba. Niektóre dzieci wprost wyszukują dowolne napisy w swoim otoczeniu, ciekawe, co jest napisane w różnych miejscach. Wystarczy, by dorośli nie zignorowali tego zainteresowania, ale podpowiedzieli, jakie napisy dziecko widzi i jak się je odczytuje.

Najważniejszym, co rodzic może zrobić, by uczyć dziecko czytania, jest zafascynowanie malucha książkami. Książeczek dla dzieci nie brakuje, na dodatek zwykle są ozdobione pięknymi ilustracjami i mają wartość edukacyjną. Warto wybierać książeczki o tematyce, która interesuje dziecko. Świetnym pomysłem jest także wprowadzenie nawyku codziennego czytania i odwiedzanie lokalnej biblioteki. Dzięki czytaniu książek dziecko może poznawać wartościowe historie, miło spędzać czas z rodzicem i budować z nim więź, a przy tym rozwija swoją wyobraźnię, poszerza zasób słownictwa i… oczywiście, interesuje się czytaniem! Jeśli dziecko zdąży już poznać chociaż kilka liter, możemy wskazywać je w tekście i pytać, czy je zna lub pomagać odczytać proste słowo. Maluch z pewnością będzie dumny, gdy uda mu się samodzielnie coś przeczytać — rodzic powinien okazać entuzjazm i cieszyć się razem z dzieckiem z tego sukcesu. Taka reakcja jest bardzo motywująca!

Kolejnym sposobem na naukę są różne gry edukacyjne wspomagające naukę czytania, np. Bójka na czytanie, Obserwujesz i znajdujesz — sylaby, Sowa Mądra Głowa. Alfabet, Literkowy Wyścig Mini, Litera do litery. Możemy także sami (lub z dzieckiem) przygotować proste gry (np. literkowe memory). W takich przypadkach można bawić się wspólnie z dzieckiem, zaangażować do zabawy rodzeństwo lub pozwolić dziecku na samodzielną zabawę. Gry są dla malucha ciekawe, wciągające i sprawiają, że nabywa przydatne umiejętności „w międzyczasie”, po prostu świetnie się bawiąc.

Do nauki czytania warto wykorzystać wszystko, co widzimy — nazwy sklepów, reklamy i wszelkie napisy wokół nas. Można bawić się z dzieckiem, wyszukując konkretne literki w otoczeniu (trudniejsza wersja: szukanie słów na konkretną literę). Możemy także włączyć element czytania do codziennych zabaw, np. tworząc listę zakupów podczas zabawy w sklep lub tworząc napisy z plasteliny czy masy solnej. Możesz także pisać do dziecka krótkie liściki z miłymi wiadomościami. Wykorzystuj codzienne sytuacje i wspólnie spędzany czas, by nauka czytania była przyjemna i pojawiała się w życiu dziecka zupełnie naturalnie.

Na późniejszym etapie można wykorzystać wcześniej wspomniane książki WSiP, np. Elementarz Falskiego. Uczyły się na nim całe pokolenia, dlatego być może rodzicom niemałą przyjemność sprawi taka „podróż w czasie” i zajrzenie do książki, która przetrwała tyle dekad i wciąż edukuje najmłodszych.

Nauka czytania nie musi być nudna. Może być wspólną rozrywką, odkryciem i fascynującą przygodą dla malucha. Wszystko zależy od dorosłych, którzy pokażą dziecku świat literek i czytania. Teraz już wiesz, jak zrobić to w ciekawy sposób!